22 mei 2019

De buxusmot bestrijden of is er een beter alternatief?

(Ik verklap het antwoord aan het einde vast: ja dat is er!)

Voor iedereen die na vorig jaar nog een beetje hoop had: dit voorjaar bent u toch echt de klos. Na de buxusschimmel en de buxusmot is er bijna geen tuin meer waar deze struik nog mooi groen staat te pronken.

Buxusmot
Wat is de buxusmot eigenlijk? Het is een nachtvlinder, die ons land recent ingekomen is via geïmporteerde planten uit Azië. Één vlindertje kan in één keer wel 500 eitjes afzetten aan de onderkant van het blad. In een goed jaar wel drie keer: dus drie keer een generatie buxusrupsen en buxusmotten.

Ze hebben in ons land nog te weinig natuurlijke vijanden. Een paar vogels lijken de motten wel te eten. Vooral kauwen, eksters, mezen en mussen kunnen een maaltje voor hun jongen wel waarderen. De rupsen zelf eten ze liever niet: door het eten van de giftige buxusblaadjes krijgen de buxusrupsen een slechte smaak. Er zijn mensen die zeggen dat de buxusmot alleen zieke of zwakke planten aantast. Maar zeg nu zelf: je eet zelf toch ook liever een gezond lekker blaadje dan een ziek exemplaar?
En zo ben je in twee dagen zomaar je buxustuin kwijt.

Buxusmot bestrijden
En nu? Heeft het zin om de aantasting te bestrijden?

• Bestrijden is een kwestie heel goed opletten en goed samenwerken met alle buren. En zelfs dan zal het heel lastig worden. Durf je dat aan? Dan heb je een paar mogelijkheden:
  Heb je niet veel buxus in je tuin, dan lukt het misschien met de hand. Pluk, knip of schud ze er dagelijks uit. Let wel op dat je er een doek of zeiltje onder legt waarmee je ze kan opvangen en wegbrengen, zodat er geen rupsen achterblijven. Ze kruipen zo weer terug in de struik. Ook opletten: niet op de composthoop of open gft-bak gooien: ze kruipen er zo weer uit op zoek naar nieuwe lekkernijen.
• Je kunt proberen de malse blaadjes onaantrekkelijk te maken voor de rupsen. Dit doe je door het strooien van (een beetje) lavameel over de struikjes of haag. Het meel zorgt voor ruwere en stuggere bladen waardoor ze onaantrekkelijk worden. Extra voordeel: lavameel maakt de bodem gezond, doordat het rijk is aan mineralen en een goede structuur geeft. Hier worden je planten ook weer gezonder en sterker van.
• Seks-lokstoffen, een zogenaamde feromonenval. De mannetjesmotten worden met lekkere geurtjes zo de val in gelokt en zo onschadelijk gemaakt. Op deze manier kunnen ze zich in ieder geval niet verder voortplanten.

Bestrijdingsmiddelen?
Wat je niet moet doen:

• Bestrijdingsmiddelen gebruiken, zowel biologisch als chemisch. Ze werken meestal niet goed genoeg. En erger: allerlei andere dieren boven en onder de grond gaan er ook dood van.
• Huis-tuin en keukenmiddeltjes als zeep of azijn gebruiken. Daar maak je alleen maar meer mee kapot, ook in de bodem. En de plant zelf is natuurlijk ook helemaal niet dol op al die agressieve middelen op z’n bladeren.

Buxus alternatieven.
Je moet wel erg aan je buxus gehecht zijn om hier zoveel energie en geld in te steken. Wil je echt weer een haagje of knipvorm? Afhankelijk van de vorm en grootte zijn er genoeg wintergroene alternatieven:

Liguster (Ligustrum), Japanse hulst (Ilex crenata), Kardinaalsmuts (Euonymus fortunei), Struikkamperfoelie (Lonicera nitida), Taxus, Schijnhulst (Osmanthus), Vleesbes (Sarcococca), Lavendel, Thijm

Mijn advies?
Maar hé, nu we hier toch aanbeland zijn: al die strak geknipte en geschoren vormen passen toch helemaal niet meer in onze moderne onderhoudsvriendelijke, natuurlijke en biodiverse tuinen!

Dus…
Verwijder al die gemanicuurde haagjes, knipvormen, bollen, spiralen en piramides uit de tuin. En plant er een onderhoudsvriendelijke border voor terug met een mix aan vaste planten, siergrassen, bloembollen en lage struikjes. Met strakke paden voor de structuur. Dan geniet je het hele jaar van het moois dat de seizoenen bieden. Met bloei, geur, kleur, structuur, herfsttinten, wintersilhouetten.

En niet te vergeten: in plaats van de inheemse vlinders wegjagen moeten we ze onze tuin juist ín lokken in plaats van eruit.